Domaniale Mijn.

De Domaniale Mijn te Kerkrade was een mijn, gepacht van Staat. Steenkool werd al zeer lang gevonden in Zuid-Limburg. De eerste steenkool werd gewonnen in de regio van de abdij Rolduc, vermoedelijk rond de elfde eeuw. Vanaf de 14e eeuw raakte de dagbouw uitgeput en moest men ondergronds verder. Dit gebeurde in zogenaamde stollenbouw. Vanaf 1500 raakten ook deze lagen uitgeput en ging men nog verder de diepte in, soms tot een diepte van 40 meter. Eind 16e eeuw waren er honderden van deze mijntjes. Vanaf het begin van de 17e eeuw ging de abdij Kloosterrade zich met de mijnbouw bemoeien en in 1741 ging de abdij van Rolduc zelf de ontginning van de steenkoollagen ter hand nemen. Zo ontstonden de Abdijmijnen. Rond 1780 hadden de mijnen al zo'n 400 mijnwerkers in dienst en men won de kolen tot op een diepte van 300 meter. In 1794 werd het Hertogdom Limburg door de Fransen bezet en ingelijfd bij de republiek. De republiek nam alle mijnen van de abdij in beslag en werden onder de dienst Domijnen gesteld onder de naam Mines Domaniales. Na de overwinning op Napoleon bij Waterloo in 1814 gingen de Mines Domaniales over aan de nieuwe Nederlandse Koninkrijk en zo ontstond de aan de staat toebehorende Domaniale Mijn. In 1845 kreeg de Akens-Maastrichtsche Spoorwegmaatschappij de concessie voor de aanleg van de spoorlijn Aken-Maastricht. Als compensatie voor het risico dat de exploitatie met zich meebracht kreeg de maatschappij in 1846 ook het vruchtgebruik van de Domaniale Mijn voor een periode van 99 jaar. In 1889 gingen de spoorwegactiviteiten over in handen van de Maatschappij tot Exploitatie van de Staatsspoorwegen en de Königliche Direktion Köln en werd de Akens-Maastrichtse Spoorwegmaatschappij omgedoopt tot Domaniale Mijn.

De Domaniale had 6 schachten. De diepste schacht ging tot een diepte van 802 meter.

De mijn opende in 1815 en sloot in 1969 en was daarmee de oudste steenkolenmijn van Nederland. De totale productie bedroeg 37.990.000 ton steenkool.

( foto's niet kopieën ivm auteurs rechten, Auteurswet 1912 )

© www.gluckauf.nl